چربی خون چیست؟

تری گلیسیرید (چربی خون، ، کلسترول، TG، Trig) یکی از منابع اصلی انرژی در بدن می باشد. با غذا وارد بدن شده، در روده ها، کبد و بافت چربی تشکیل می شده، به خون منتقل می شوند و در بافت چربی رسوب می کنند. بین وعده های غذایی وارد جریان خون می شوند، می سوزند و انرژی را برای بدن آزاد می کنند. کلسترول اغلب به عنوان “چربی خون” شناخته می شود.

چربی خون یا کلسترول چیست؟   

کلسترول ماده ای است که به طور معمول در خون هر فرد یافت می شود، و در ساخت غشای سلولی و برخی هورمون ها استفاده می شود. بدن همچنین برای تولید اسیدهای صفراوی به این ماده نیاز دارد. از جمله به هضم چربی کمک می کند. کلسترول تا حد زیادی در بدن تولید می شود و بخش کوچکی از طریق غذا گرفته می شود این ماده، در تمام غذاها و چربی های حیوانی (گوشت، شیر، کره و غیره) وجود دارد، اما در غذاها و روغن های گیاهی (میوه ها، سبزیجات، غلات و غیره) یافت نمی شود.

انواع چربی خون کدامند؟

• کلسترول بد: LDL

کلسترول LDL که بخشی از کلسترول است، ماده اصلی حمل کننده کلسترول در خون است. نسبت کلسترول LDL بالا خطرناک است، خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی را افزایش می دهد و پیشرفت این بیماری ها را تسریع می کند.چربی خون LDL به داخل رگ ها می چسبد و ساختارهایی به نام پلاک ایجاد می کند که پیشرفت کرده و باعث تنگی و انسداد می شوند.

• کلسترول خوب: HDL

کلسترول خوب  (HDL ) کلسترول بد LDL) را حمل می کند و آن را از دیواره عروق جدا می کند. چربی خون HDL بالا نقش محافظتی در برابر بیماری های قلبی عروقی دارد. در حالی که سیگار سطح کلسترول HDL را کاهش می دهد، و ورزش آن را افزایش می دهد.

علائم اولیه چربی خون بالا چگونه رخ می دهد؟

کلسترول بالا در بیشتر افراد مبتلا ،در ابتدا هیچ علامتی ندارد. ولی در برخی موارد با خستگی و ضعف ، و تنگی نفس که با انسداد عروق قلبی، دراثر چربی خون بالا ایجاد شده رخ می دهد.

علائم چربی خون در پاها چگونه است؟

• تورم پاها: افزایش سطح چربی خون می تواند، به دلیل تشدید عوارض دیابت، کاهش عملکرد کلیه یا نقص در عروق پاها باشد، و از عواملی است، که منجر به تورم پاها شود.
• درد و خستگی پاها: بروزدرد، سنگینی و خستگی پاها  می تواند از علل چربی خون بالا باشد، که موجب کاهش جریان خون در عروق پاها شود. این علائم بیشتر در هنگام راه رفتن یا فعالیت بدنی بیش ازحد بروز می کنند و با استراحت بهبود می یابند.
• قرمزی و التهاب پاها: در افراد مبتلا به چربی خون بالا، التهاب عروق پاها، منجر به قرمزی، گرمی و تورم محل تحت تأثیر می‌شود.

دلایل ایجاد چربی خون بالا کدامند؟

• چاقی و رژیم غذایی ناسالم

غذاهای حاوی کلسترول فقط باعث افزایش کوتاه مدت سطح کلسترول می شوند. اگر آن ها به مقدار زیاد مصرف شوند، مکانیسم تنظیمی بدن اثر می گذارد و کلسترول کمتری در بدن تولید می شود. مصرف بیش از حد چربی از طریق غذا و در عین حال ورزش بسیار کم، منجر به چاقی و رسوب چربی در دیواره رگ های خونی می شود. این  عارضه با باریک شدن عروق همراه است، که می تواند منجر به سکته مغزی، ترومبوز و سکته قلبی شود.

• تیروئید کم کار

اگر غده تیروئید کم کار باشد، تجزیه کلسترول به تأخیر می افتد و سطح کلسترول کل افزایش می یابد. افزایش سطح نیز به طور ارگانیک ناشی از اختلال در عملکرد کلیه است که منجر به اختلال در متابولیسم چربی می شود.

• اختلالات متابولیسم چربی

چنین اختلالاتی معمولاً ارثی هستند و مستعد افزایش سطح کلسترول هستند. برای افزایش چربی خون ، عوامل دیگری مانند رژیم غذایی ناسالم و ورزش بسیار کم نیز باید اضافه شود.

• نقص ژنتیکی

به دلیل نقص ژنتیکی، سطح کلسترول برخی افراد به طور مداوم بالا می رود.

• مصرف دارو

مصرف برخی داروها باعث افزایش کلسترول LDL و کاهش HDL می شود (از جمله در زنان با مصرف قرص). کورتیزون و استروئیدهای آنابولیک نیز اثر منفی دارند و LDL را به میزان قابل توجهی افزایش می دهند. داروهای ضد افسردگی و مسدود کننده های بتا می توانند سطح کلسترول خون را افزایش دهند.

• استرس

استرس باعث می شود سطح کلسترول به میزان قابل توجهی افزایش یابد، فرض بر این است که استرس هورمون هایی را آزاد می کند، که باعث افزایش ترشح اسیدهای چرب و گلوکز می شود.

• کمبود دائمی ویتامین C، بیماری کبد و دیابت از دیگر دلایل افزایش سطح کلسترول می باشد.

علائم چربی خون بالا در مردان چگونه ظاهر می شود؟

• درد قفسه سینه :درد در اثر فعالیت بدنی و استرس را در پی دارد.
• ضعف و خستگی: منجر به کاهش انرژی و تندرستی در مردان می شود.
• اختلالات جنسی: شامل کاهش شهوت جنسی، ناتوانی در برقراری و نگه داشتن ارتباط جنسی و عدم توانایی در دستیابی به نعوظ است.
• اختلالات اعصاب: شامل سردرد، سرگیجه، اختلالات حافظه و تمرکز، و رفتار ناگهانی است.
• اختلالات کبدی : شامل تورم در ناحیه شکم، جوش‌های پوست، زردی پوست و چشم، و سفید شدن مدفوع است.

آزمایش چربی خون بالا نشانه ی چه بیماری هایی می تواند باشد؟

• پانکراتیت
• دیابت
• کاهش عملکرد تیروئید
• نقرس
• فشار خون شریانی
• بیماری های ارثی متابولیسم لیپید
• بیماری های مزمن کلیوی
• کبد
• پانکراس
• بیماری های قلبی عروقی

عوارض چربی خون بالا چیست؟

• کلسترول بیشتری در دیواره رگ های خونی رسوب می کند.
• رسوبات (پلاک ها) عروق را باریک می کنند (تصلب شرایین) و در برخی مواقع می توانند، آنها را به طور کامل ببندند.
• پلاک ها همچنین باعث ایجاد واکنش های التهابی می شوند که به دیواره عروق آسیب می زند.
• خطر پارگی رسوبات و تشکیل لخته های خون خطرناک (ترومبی) را افزایش می یابد و می تواند عروقی که قبلاً باریک شده را مسدود کند، وفرد دچار حمله قلبی می شود.

درمان چربی خون بالا چگونه است؟

1.تغییر در سبک زندگی

• رژیم غذایی
• افزایش فعالیت بدنی و کاهش وزن
• مصرف مواد غذایی با چربی کم و غنی از مواد مغذی مانند میوه‌ها، سبزیجات، ماهی، سویا و محصولات لبنی کم چرب

2.دارو ها

• شامل استاتین‌ها (مانند آتورواستاتین)
• فیبرات (مانند فنوفیبرات)
• نیاسین (ویتامین B3)

3.مداخلات پزشکی

• شامل لیپوساکشن (خارج کردن چربی تحت جلد)
• جراحی معده برای کاهش وزن

سخن پایانی

کلسترول توسط خود بدن،  عمدتاً در کبد، و همچنین در روده ها تولید می شود. فقط بخش کوچکی باید از طریق غذا به بدن برسد. اگر افراد از طریق رژیم غذایی خود چربی زیادی مصرف کنند، بدن خود کلسترول کمتری تولید می کند.

در اینستاگرام پژواک درمان با ما همراه باشید.